تحقیق و مقاله ارزیابی دانشگاههای جامع علمی کاربردی به کمک تحلیل پوششی داده ها DEA
مقاله با عنوان ارتباط بین روشهای ارزیابی پارامتریک (تحلیل مرزی تصادفی) و غیر پارامتریک
- چکیده
این مقاله با هدف بررسی رابطه مدلهای ارزیابی عملکرد پارامتریک و غیر پارامتریک، به تبیین رابطه بین مدلهای ارزیابی کارآیی با روشهای SFA و DEA می پردازد. مطلعه روشهای ارزیابی پارامتریک و غیر پارامتریک نشان می دهد که انتخاب روش ارزیابی کارآیی واحدهای تصمیم (DMU) به ماهیت داده ها (Cardinal, Ordinal) در ورودیها و خروجیها بستگی دارد. در این مقاله با استفاده از آزمونهای ضریب همبستگی اسپیرمن، آماره گروهی و مقایسه زوج ها این رابطه را به شرح زیر استخراج گردید. با استفاده از آزمون ضریب همبستگی آزمون اسپیرمن، مشخص شد که این دو مدل با یکدیگر دارای رابطه معنادار و در جهت مستقیم می باشند و در نتایج با یکدیگر کاملا مشابهت دارند. میانگین پراکندگی نتایج ارزیابی با مدلهایDEA و SFA نشان می دهد که پراکندگی مقدار کارآیی شعب کم و بسیار نزدیک به یکدیگر می باشد و کارآیی شعب در هر دو روش با یکدیگر بسیار نزدیک بوده و مشابهت دارند.
- بررسی ادبیات موضوع
در این بخش بترتیب مبانی نظری، پیشینه پژوهشی و ضرورت انجام تحقیق ارائه می گردد.
- مبانی نظری
در ابتدا ارائه روشی برای اندازه گیری عملکرد توسط فارل (1957) انجام یافت [3]. وی پیشنهاد نمود که عملکرد یک بنگاه اقتصادی با عملکرد بهترین بنگاه در همان صنعت مورد بررسی قرار گیرد. یعنی با طراحی شاخصی بعنوان ملاک مقایسه کارآیی یا عدم کارآیی یک بنگاه در مقایسه با بهترین بنگاه در همان صنعت، ارزیابی را اجرا نمود. کارآیی بعنوان یک شاخص مطرح در اقتصاد، شاخصی است که در بین بیشتر بنگاههای اقتصادی مطرح می باشد. به منظور شناسایی نقاط قوت، ضعف، تهدیدات و فرصت های بالقوه موجود در یک محیط رقابتی، لازم است یک سری اندازه های عینی و کلی برای ارزیابی کارایی تعیین گردند. همانطور که در مقدمه اشاره شد، مدل SFA و مدل DEA بعنوان دو مدل مورد نظر در این مقاله مورد استفاده قرار می گیرند.
روش تحلیل مرزی تصادفی SFA روشی پارامتریک و بر مبنای تئوری های اقتصادی، مدلی مقداری است. روش تحلیل مرزی تصادفی بر مبنای مدل های اقتصادسنجی و تئوریهای اقتصاد خرد بنا شده است. در این روش با استفاده از داده های جمع آوری شده و برقراری فروضی خاص، کارایی واحدها اندازه گیری می شود. از برتری مدلهای مرزی تصادفی نسبت به مدلهای معمولی اقتصاد سنجی این است که در برازش تابع، نقاط متوسط در نظر گرفته نمی شود و فقط نقاط مرزی و سرحد مد نظر است. Aigner, Lovell, و دیگران [4]، Meeusen و دیگران [5] بطور مستقل یک ساختار خطا تحلیل مرزی تصادفی برای اندازه گیری بهره وری تولیدی شرکت ایجاد نمودند. این روش برای اندازه کارآیی صنایعی با ورودی و خروجیهای اتفاقی مناسب است
- متدولوژی تحقیق
این تحقیق از لحاظ هدف، تحقیقی کاربردی و به لحاظ جمع آوری داده ها، از نوع کتابخانه ای و به لحاظ روش، جزء تحقیقات همبستگی محسوب می گردد. جمعآوری دادهها و اطلاعات مورد نیاز تحقیق از روش مطالعات کتابخانهای شاخه اسنادی و اطلاعات مربوط به متغیرهای تحقیق، با مراجعه به منابع موجود و مقاله های قبلی در رابطه با ارزیابی عملکرد بانک پارسیان استخراج شده است. اطلاعات مربوط به متغیرهای تحقیق بصورت تک دوره ای و کلیه شعب در یک زمان در بانک پارسیان مورد ارزیابی قرار گرفته اند، را در بر می گیرد. در این تحقیق، ابتدا به منظور تعیین پایایی یا ایستایی متغیرهای مورد استفاده در اشکال مختلف تابعی تولید، از آزمون های تعیین پایایی نظیر آزمون ریشه واحد دیکی – فولر استفاده می شود. هدف اساسي اين تحقيق عبارت است از بررسی رابطه معنادار بین روشهای ارزیابی پارامتریک (تحلیل مرزی تصادفی) و غیر پارامتریک (تحلیل پوششی داده ها).