پروپوزال مسئولیت مدنی و انتظامی باشگاه¬ها و مؤسسات ورزشی در حقوق ایران و کشورهای اروپایی
مسئولیت مدنی و انتظامی باشگاه¬ها در حقوق ایران و کشورهای اروپایی
مقدمه
مسئولیت در زبان فارسی به معنای ضمانت، تعهد و مؤاخذه است[1] و مسئولیت به معنی فاعلی با کلماتی چون گردن گرفتن و عهده‌دار شدن، موظف بودن و ملتزم و پای‌بند بودن مترادف است و به معنای مفعولی با کلماتی چون به گردن او، برعهده او در ضمان او به یک معنی است.[2]
به نظر می‌رسد مسئولیت ترجمه کاملی از کلمه‌ی عربی ضمان نیست و مسئولیت به لحاظ ماده و مفهوم پرسش که در آن نهفته است و بیشتر به معنی مؤاخذه می‌باشد از آثار ضمان می‌باشد. وقتی کسی نسبت به مال یا شخص یا شئ معینی ضامن و متعهد شد ناگزیر نسبت به آن مورد پرسش واقع گرفته و احیاناً بر آن مؤاخذه هم می‌شود ولی این اثر، امری خارج از ماهیت تعهد و التزام می‌باشد. تعبیر التزام به جای ضمان نوعی پیروی از اصطلاح مشابه در زبان حقوقی فرانسه می‌باشد[3].
حقوق ایران
در هر مورد که شخص موظف به جبران خسارت دیگری است، می‌گویند در برابر او مسئولیت مدنی دارد یا ضامن است[1] به بیان دیگر، مسئولیت مدنی مسئولیتی است در مقام خسارتی که شخص (یا کسی که تحت مراقبت یا اداره شخص است) یا اشیاء تحت حراست وی به دیگری وارد می‌کند و همچنین مسئولیت شخص بر اثر تخلف از انجام تعهدات ناشی از قرارداد.
مسئولیت مدنی، در مقابل مسئولیت کیفری استعمال می‌شود و در معنایی گسترده، هم مسئولیت قراردادی را شامل می‌شود و هم مسئولیت غیر قراردادی (خارج از قرارداد) یا قهری را[2].
مسئولیت مدنی در معنای مضیق و اخص خود تنها مسئولیت غیرقراردادی یا قهری را در بر می‌گیرد؛ بدینسان، مسئولیت مدنی عبارت است از الزام شخص به جبران خساراتی که در نتیجه‌ی عمل منتسب و مرتبط به او به دیگری وارد آمده است[3]؛
حقوق کشورهای اروپایی
در حقوق خارجی نیز مسئولیت مدنی از مسئولیت کیفری جدا بوده و شامل مسئولیت قراردادی و مسئولیت غیر قراردادی می‌باشد. از مسئولیت اخیرالذکر، تحت عنوان (Tort) بحث می‌شود. کلمه (Tort) از کلمه لاتین (Tortus) به معنی «پیچيده»[1] یا «غصب»[2] مشتق می‌شود و معنی »خطا»[3] می‌دهد. در حقوق خارجی (Tort) يك شيوه‌ي جبران كننده براي خطاها و خساراتي است كه قابليت جبران در محاكم حقوقي و مدني را دارا مي‌باشد در اين رابطه، دعواي معمولي اقامه دعوا براي خسارت است براي مثال اقامه دعوا براي غرامت پولي.
مفهوم مسئولیت انتظامی
مسئوليتي كه اشخاص بر اساس قراردادهاي حرفه‌اي در انجمن‌ها و اتحاديه‌ها و سازمان‌هاي خاص متبوع‌شان دارند تابع نظامات خاصي مي‌باشد كه تخلف از اين قوانين را تخلف انتظامي و اداري مي‌گويند و مسئوليت ناشي از آن را مسئوليت انضباطي مي‌گويند.[1]به بيان ديگر مسئوليت اداري كه گاه از آن به مسئولیت انضباطی تعبیر می‌شود به تخلفات اداري گفته مي‌شود.[2] باشگاه‌هاي ورزشي براي خود يك سري مقررات انتظامي تدوين نموده‌اند كه ورزشكاران و مربيان و به طور كلي كاركنان آن باشگاه و مؤسسات ورزشي موظف به رعايت اين مقررات مي‌باشند. ضمن اين كه خود باشگاه‌ها و مؤسسات ورزشي كه به فعاليت‌های قهرماني مي‌پردازند در چارچوب برگزاری اين مسابقات بايد از مقررات انضباطي كه توسط برگزار‌كنندگان اين مسابقات تهيه و اعمال مي‌شود پايبند بوده كه در غير اين صورت موجب مسئوليت انتظامي و انضباطي اين باشگاه‌ها و موسسات ورزشي خواهد بود.
[